مشاوره گروهی

مقدمه
چرا من؟

آیا تا به حال شده در مشکلات از خود بپرسید چرا )فقط من( این مشکل را دارم؟
این سوال رنج آور و شرم از مطرح کردن مشکل با دیگران، شخص را از درون دچار درد و ناآرامی کرده و چه بسا او را تبدیل به انسانی منزوی و گوشه‌گیر نماید.
از آن جا که انسان موجودی اجتماعی و رفتارهایش متاثر از آداب و قوانین اجتماع است، اگر عضو هیچ گروهی نباشد احساس عدم امنیت می کند و به مرور دچار بیماری های جسمی و روانی می گردد.
انسان برای اینکه در زندگی احساس امنیت داشته باشد می بایست خود را متعلق به گروهی بداند که او را درک کرده، برایش ارزش قائل شده و در سختی ها به کمکش بشتابد.
گروه درمانی برای افرادی که مایل به آموزش مهارت ها، اصلاح رفتار و درمان بیماری هایشان می باشند موثرترین شیوه است.

مشاوره گروهی چیست؟
مشاوره گروهی فرآیندی انسانی و پویاست که در آن افرادی بهنجار با وجوهی مشترک و به کمک مشاور به بررسی مشکلات، احساسات و ارزشهای خود پرداخته و از تعامل با یکدیگر به خودشناسی عمیق تری دست پیدا می کنند.
مشاوره گروهی باعث رشد افراد می‌شود، زیرا شوق و انگیزه مشارکت گروهی باعث ایجاد تغییرات مثبت در جهت مصالح مراجع میگردد.
فعالیت های مشاوره گروهی هم جنبه درمانی و هم جنبه پیشگیرانه دارند.


اهداف مشاوره گروهی
هدف از مشاوره گروهی تفسیر نگرش ها و ارزش هاست، به گونه ای که افراد بهتر بتوانند با مسائل و موقعیت های مختلف مواجه شوند. هدف مشاوره گروهی معمولاً در وهله اول حل مشکل و در مرحله بعد جلوگیری از بروز مشکلات است.
در مشاوره گروهی اعضا برای حل مشکلات خود به دور هم جمع می‌شوند و در تعامل با هم و رهبر گروه )مشاور)  تلاش می کنند نگرش های خود را متعادل سازند تا بتوانند بهتر با مشکلات زندگی مواجه شوند.
در گروه اعضا، رفتار و افکار خود و دیگران را درک کرده و برای حل مشکلاتشان راهکارهایی را پیشنهاد می کنند. علاوه بر این با شرکت در گروه و عضوی از گروه بودن، هم یک نیاز اساسی انسانی را برطرف کرده و هم اگر به دلیل مشکلات منزوی هستند با ایجاد تعاملات اجتماعی تلاش می کنند اجتماعی تر شوند.
تاریخچه مشاوره گروهی
درمان گروهی برای اولین بار در سال ۱۹۰۵ توسط ژوزف پِرت که اغلب او را پدر گروه درمانی میدانند ایجاد شد.
پِرت جلسات گروهی را برای بهبود وضع بیماران معلول تشکیل داد؛ البته آن جلسات به نسبت امروز گروه درمانی به حساب نمی آیند ولی هدف پِرت که تسکین روحی بیماران و دادن توصیه های لازم به آنها بود را دنبال میکردند.
پِرت علاوه بر تعلیم، فضایی را به وجود آورد تا بیماران در گروه به کمک متقابل به یکدیگر بپردازند.
چندین سال بعد در طی جنگ جهانی دوم به دلیل کمبود افراد آموزش دیده برای درمان آسیب دیدگان روانی جنگی گروه درمانی پدید آمد؛ در این جلسات درمانگر، با گروه اندکی از مراجعانی که مشکل مشترکی داشتند کار میکرد.

استفاده از مشاوره و روان‌درمانی گروهی توسط روانپزشکان در درمان بیماران روانی از دهه ۱۹۲۰ آغاز شد.
در آغاز روان درمانی گروهی بیشتر ماهیتی شناخت گرا و آموزشی داشت؛ اما در دهه ۱۹۳۰ با استفاده از روانکاوی فروید و پیروانش به حوزه درمان راه پیدا کرده و تا امروز محور کار روان درمانان و روانپزشکان بسیاری است.
امروزه گروه درمانی در حیطه های وسیعی از مسائل آموزشی و روان درمانی کاربرد دارد.
تفاوت مشاوره گروهی و فردی
تفاوت این دو شیوه در تعداد افرادی است که در یک جلسه مشاوره می گیرند.
هدف هر دو شیوه حل مشکلات افراد و ارائه راهکارهای مناسب برای رفع نگرانی های آنان است، با این تفاوت که در مشاوره گروهی تعداد افراد از یک نفر بیشتر می باشد و مشکلات اعضا تقریباً مشابه هم است، همچنین این افراد دارای مشکلات خیلی حاد نمی باشند.
قوانین و مقررات در مشاوره گروهی
مشاوره گروهی مقرراتی دارد که به موفقیت و تاثیر گذاری مشاوره کمک می کند و در صورت عدم رعایت قوانین، در گروه هرج و مرج به وجود آمده، باعث نارضایتی اعضا شده و درمان به درستی پیش نمیرود. اولین و مهمترین قانون در مشاوره گروهی، پذیرش بدون شرط اعضا از طرف دیگر اعضا و همچنین مشاور )رهبر گروه( می باشد؛ همچنین عدم قضاوت یکدیگر و ایجاد فضایی امن برای گفتگوی آزادانه و بدون دغدغه، یکی دیگر از مقررات است.
رهبر گروه باید تلاش کند با مهارت های خاص خود در گروه فضایی امن ایجاد نماید تا اعضا بتوانند به راحتی و بدون سانسور حرفشان را زده و مشکلاتشان را مطرح کنند؛ در غیر این صورت افراد حرفهایشان را نزده و مشاوره موثر نخواهد بود.

از دیگر قوانین مهم گروه تعهد اعضا به مقرراتی از قبیل زمان بندی، حضور فعال و رازداری است.

مزایای مشاوره گروهی
۱احساس خوبِ برخورداری از حمایت دیگران
ما اغلب فکر می کنیم در هنگام مشکلات تنهائیم و هیچکس ما را درک نمیکند. حس تنهایی، در کنار مشکلی که داریم باعث حاد بودن مسئله می شود.
شنیدن مشکلات دیگران و احساس اینکه فرد در یک مشکل تنها نیست، موجب می شود او با آرامش بیشتری از پس مشکلات برآمده و به درمان ترغیب شود.
فرد درمواجهه با افرادی که شبیه او هستند دارای حس اطمینان شده و به بهبود امیدوار می شود.
۲گرفتن بازخورد از دیگران
انسان ها اغلب نمی توانند اشتباهات یا موارد مهم رفتاری را در خودشان ببینند و این باعث می شود روان درمانی سخت تر شود؛ ولی وقتی در گروه، همه با مشکلات مشابه با هم صحبت می کنند؛ فرد متوجه می‌شود که خودش نیز این مشکل را دارد و شنیدن دیدگاه‌های دیگران راه او را برای درمان سهل تر می‌کند. در مشاوره گروهی برخلاف مشاوره فردی، شخص تنها از یک نفر بازخورد نمی گیرد بلکه نظرات چند نفر را شنیده و این در پیشرفت درمان بسیار موثر است.
بازخورد گرفتن از دیگران به فرد کمک می‌کند نسبت به وضعیت خودش آگاه تر شده و حل مشکل برایش آسان تر گردد.
۳کمک به بهبود مهارت های اجتماعی
اغلب افرادی که از مشکلات روانی رنج می برند منزوی هستند و به دلیل مشکلاتشان سعی می کنند وارد جمع نشوند. این تنهایی و انزوا به مرور باعث تشدید حال بد و مشکل آنان می شود.
فرد در گروه درمانی به مرور با کمک مشاور و اعضای دیگر و با آموختن مهارت های اجتماعی و انجام تمرین های مختلف، تعامل با دیگران را آموخته و از انزوا رهایی می‌یابد.


۴هزینه کمتر نسبت به مشاوره فردی
هزینه های مشاوره فردی برای بسیاری قابل پرداخت نیست؛ بنابراین خیلی از کسانی که نیاز به مشاوره دارند به دلیل مقدور نبودن به پرداخت هزینه ها از گرفتن کمک تخصصی صرف نظر می کنند. هزینه های روان درمانی گروهی بسیار پایین‌تر از مشاوره فردی است و چون هزینه بین کل افراد گروه تقسیم می شود مقرون به صرفه می باشد.
مشاوره گروهی با کیفیت بالا و هزینه کم یکی از روش های بسیار کارآمد برای حل مشکلات است.
۵کمک به کشف نقاط ضعف
انسان ها اصولاً متوجه نقاط ضعف خودشان نمی شوند و ممکن است هیچ وقت نسبت به آنها آگاهی پیدا نکنند و  این عدم آگاهی باعث شود که برای درمان اقدام ننمایند.
روان درمانی گروهی به فرد کمک می‌کند تا بتواند نقاط ضعف خودش را پیدا کرده و برای درمان آن اقدام کند. با توجه به اینکه در یک گروه افراد مشکلاتی شبیه به هم دارند، فرد مشکل خودش را در دیگری دیده و چشمانش بر روی نقاط ضعف خودش باز می شود.
۶سرعت در روند درمان
فرد وقتی در جمعی قرار می‌گیرد که اعضایش مشکلاتی شبیه به او دارند و در حال درمان هستند به درمان امیدوار می شود؛ و پیشرفت هر یک از اعضا، نیروی محرکه ای است که او را سریع تر به جلو می راند.
شخص در گروه خود را با دیگر اعضا مقایسه کرده و به خود می گوید: وقتی دیگران می‌توانند پس من هم میتوانم؛ در این حالت درمان دیگران به او انرژی می‌دهد تا در راهی که پیش گرفته تلاش نماید و با یادگیری مهارتها و انجام تمارین، سریع تر بر مشکلات خود غلبه کند.
فواید مشاوره گروهی
در مشاوره گروهی با هزینه ای بسیار کمتر و در مدت زمان بسیار بیشتر از مشاوره فردی، تجربه و دانش فراوانی اندوخته و همچنین فرصتِ دست یافتن به پاسخ سوالات و دغدغه های مختلف خود را داریم. همچنین با توجه به پویایی و همدلی در گروه حس مثبتی دریافت کرده و تلاش بیشتری برای درمان میکنیم.
تعداد نفرات در  جلسات مشاوره گروهی
تعداد اعضای یک گروه با توجه به اهداف گروه، نوع مشکل اعضا، موضوعات مورد بحث و نظر و تجربه رهبر گروه )مشاور( بین ۵ الی ۱۲ نفر است. البته بهتر است برای پویایی و تبادل و تعامل مثبت اعضای گروه از ۵ نفر کمتر و از ۱۲ نفر بیشتر نباشند. در گروه های کوچک تر امکان تمرکز بر مشکل افراد وجود دارد و از سویی دیگر در گروه های بزرگ تر دیدگاه های بیشتر و متنوع تری به اشتراک گذاشته می شود.
تعداد جلسات مشاوره گروهی
برگزاری جلسات گروهی معمولاً هفته‌ای یک بار است که باید بدون فاصله )هر هفته یک بار( تشکیل گردد. در بعضی مشکلات )مثلاً مشکلات عاطفی( می‌توان هفته‌ای دو بار هم تشکیل جلسه داد. البته تعداد جلسات به موضوع مورد بحث جلسات و شدت مشکل بستگی دارد و قابل تغییر است.

مدت زمان هر جلسه در مشاوره گروهی
مدت زمان هر جلسه بستگی به تعداد دفعات برگزاری آن در هفته دارد.اگر گروه در هفته یکبار تشکیل می شود دو ساعت و اگر هفته ای دوبار باشد یک ساعت و نیم است. در این مورد نیز با توجه به شدت مشکل اعضای گروه و نیمه تمام نماندن بحث میتوان انعطاف به خرج داد.
تعداد کل جلسات مشاوره گروهی
هیچ قانون کلی و ثابتی در این مورد وجود ندارد و تا زمان حل مشکلات اعضا و همچنین رسیدن به اهداف مشاور باید جلسات را ادامه داد. ولی در اکثر موارد ۱۰ جلسه کفایت میکند. ممکن است در بعضی موارد بخصوص در گروه های کوچکتر به دلیل تمرکز بیشتر بر روی مشکل ۱۰ جلسه کافی باشد. البته موضوع مشکل گروه در تعداد جلسات نقش مهمی دارد.


فرآیند مشاوره گروهی
فرآیند مشاوره گروهی در رویکرد های مختلف متفاوت می باشد، ولی سه مرحله اصلی و کلیدی در همه مشاوره های گروهی مشترک است:
۱آشنایی یا کاوش
در ابتدا همه ی اعضا با توجه به اینکه از افراد دیگر هیچ شناختی ندارند احساسات مختلفی را تجربه میکنند مثل اضطراب، در نتیجه گفتگوهای خیلی سطحی بین اعضا صورت می گیرد.
۲انتقال
در مراحل بعد اعضا با تردید شروع به صحبت کرده و از شنیده شدن و دریافت بازخورد و همدلی از سوی دیگران احساس آرامش می کنند.
۳عمل
در این مرحله تردیدها و نگرانی ها کمرنگ شده و اعضا خود را عضوی از اجتماعی کوچک یافته و متوجه می‌شوند که با کار کردن بر روی خود به نتیجه مطلوب می رسند پس با صبوری در فضایی امن به خودشناسی می پردازند.
نیاز به مشاوره گروهی
با توجه زندگی ماشینی امروز و پیچیده شدن مشکلات و همچنین شدت یافتن عزلت و دوری گزینی انسان ها، شاهد بروز بیماریهای روانی در اغلب جوامع هستیم.
همچنین با توجه به اینکه یکی از نیازهای آدمی عضو گروه بودن و داد و ستد مهر و توجه است، الزام ایجاد گروه های درمانی احساس می شود.
در گروه درمانی با بهره گرفتن از فضایی امن برای تقویت روحیه اجتماعی، صحبت در مورد مشکلات، ابراز نظر در جمع، احساس همدلی، شنیدن و شنیده شدن، احساس عضوی از گروه بودن، تنها نبودن در مشکلات، تخلیه احساسات و هیجانات، تعمیق بینش، آموزش، تمرین عملی، احساس احترام متقابل، تقویت عزت نفس و بهره گیری از تجربیات دیگران، علاوه بر درمان بسیاری از نیازهای اساسی انسان نیز تامین می گردد.
انواع مشاوره های گروهی
۱گروههای کودکان
  ●مخصوص کودکان در موسسات اجتماعی
کودکانی که در موسسات اجتماعی زندگی می کنند، اغلب از مشکلات بسیاری رنج می برند؛ مثلِ رهاشدگی، بی هویتی، عدم اعتماد به نفس، بی ارزش بودن، افسردگی، اضطراب، ترس، بی اعتمادی، کمبود، حقارت…
گروه درمانی با آموزش مهارت ها و رفع مشکلات ذکر شده می تواند بسیار به آنها کمک کند.
در گروه های مختلف با مشکلات و هدف خاص و با توجه به استعداد ذاتی کودکان در بروز مشکلات در حین بازی، از بازی درمانی برای بهبود مشکلات، آموختن مهارت ها و همچنین بهره گیری از دوستی و حمایت دیگران استفاده می شود.
فرزندان طلاق
طلاق از جمله اتفاقات و شرایطی است که می‌تواند آسیب های بسیاری را برای فرزندان ایجاد کند. شایع ترین این آسیب ها اختلال های روانی است. از آنجایی که در جریان طلاق کودکان احساسات منفی بسیاری از جمله: عدم امنیت، ترس از رها شدن، تنفر، خشم، ترس از آینده را تجربه می‌کنند؛ ممکن است مستعد اختلالات روانی مانند: اضطراب، پرخاشگری، سوء مصرف مواد و حتی گاهی خودکشی باشند. همچنین در فرآیند طلاق اکثر کودکان ممکن است خود را در این جریان مقصر بدانند یا تصویری منفی از خود پیدا کنند که دوست داشتنی نیستند و کسی به آنها اهمیتی نخواهد داد. در این مرحله باید فضایی به کودکان طلاق داده شود که احساسات خود را بیان کرده و با کسانی که او را درک می کنند صحبت کند. از آنجایی که این کودکان خود را تنها و دنیا را سیاه می دانند به هرکسی اعتماد نمی کنند. در گروه درمانی وقتی کودکان اعضای دیگر را می بینند که آسیب و مشکلشان شبیه به آنهاست، خود را تنها ندیده، راحت تر اعتماد کرده و احساسات خود را بروز می‌دهند و در حین گروه درمانی مراحل سوگواری را با همدلی مشاور گروه و به صورت دسته جمعی طی می کنند.
●  کودکان مبتلا به بیماریهای خاص و لاعلاج
مراحل درمان در بیماری های خاص بسیار طولانی، رنج‌آور و دردناک می باشد. با توجه به اینکه کودکان ناتوان تر و ضعیف تر از بزرگسالان هستند، این مراحل از تحمل آنان خارج است؛ بنابراین پس از مدتی از شروع درمان ممکن است کودکان بی قرار و ناآرام شده و با قرار گرفتن در مراکز درمانی ترس و اضطراب را نیز در کنار درد تجربه کنند. برخلاف اینکه بزرگسالان تصور می کنند کودکان متوجه شرایط خود نیستند، آنها ممکن است هراس از مرگ را نیز تجربه کنند؛ همچنین در بعضی مواقع به دلیل ضعف و درد یا خستگی و رنج ناشی از درمان یا تفاوت های ظاهری منزوی می شوند.
در گروه درمانی وقتی کودک می‌بیند که اعضای دیگری )که تقریباً هم سن و سال او هستند( در شرایط او قرار دارند، و همچنین با آموزش مهارت های خاص برای آرام سازی و تمرین آرامش، برای مدت زمانی ولو کوتاه از انزوای خود خارج شده و در دنیای دیگری همراه با همدردان خود سیر می کند.
همچنین با بازی درمانی نقش هایی را ایفا می کند که به او اعتماد به نفس بخشیده و در بالا بردن روحیه اش بسیار موثر است.
●  کودکان برون ریز
بعضی از عواملی که باعث برون ریزی می‌شوند عدم دریافت توجه، میل به قدرت و عزت نفس پایین است. کودکان نیاز به دریافت توجه مثبت دارند و اگر این نیاز برآورده نشود برون ریزی می کنند. برون ریزی در کودکان رفتاری است نابهنجار که در بعضی اختلالات رفتاری مثلِ نقص توجه، بیش فعالی، سلوک و نافرمانی مقابله ای بروز می کند. برون ریزی در کودکان اغلب به علت عدم دریافت توجه از طرف والدین و اطرافیان، احساس ضعیف بودن و ناتوانی در شرایط محیطی و عزت نفس پایین و ناتوانی در انجام مسئولیت ها ایجاد می شود. برون ریزی در اصل راهی ناسازگارانه برای ابراز هیجانات سرکوب شده است. آموزش مهارت های خاص به کودکان کمک می‌کند تا به جای بروز رفتارهای ناهنجار، مدیریتی بر هیجانات منفی خود داشته باشند. در گروه درمانی کودکان با هدایت مشاور )رهبر گروه( و در کنار کودکان دیگر، مهارت های مدیریت بر خشم را آموخته و در کنار دریافت توجه مثبت و تشویق در قبال رفتارهای درست، اعتماد به نفس بیشتری پیدا می‌کنند و همچنین با تکنیک هایی مثل بازی درمانی می توانند در نقش های مختلف خود را نشان داده و کنترل شرایط را به دست بگیرند؛ در نتیجه احساس ضعف و ناتوانی در آنها کم شده و با بالا رفتن اعتماد به نفس، احساس بهتری را تجربه کرده و خشم و اضطراب در آنان کمتر میشود.
۲گروه های نوجوانان
● 
توانبخشی الکلی ها و معتادان
اغلب معتادین قبل از اعتیاد دچار افسردگی یا مشکل در روابط درون فردی و بین فردی می باشند و بعد از اعتیاد نیز در روابط ناسالمی با خانواده و افراد دیگر به سر می برند. بعد از ترک و در مرحله توانبخشی، قرار گرفتن در گروه باعث میشود خلاء روابط سالم برطرف شود. همچنین در گروه فرد معتاد با درک شدن از طرف دیگران و همدلی، نگرش مثبتی به خود پیدا میکند که در روند درمان بسیار تاثیر گذار است.
در گروه افراد بحثهایی در مورد مضرات مصرف مواد یا الکل را از کسانی می شنوند که مانند آنها مبتلا بوده اند و این صحبت ها تاثیری بسیار کارآمدتر از صحبت های پرسنل درمان دارد.
●  رشد آموزش مهارت های خاص برای برطرف شدن نیاز های رشدی بهنجار
نیازهای بهنجار نوجوانان برای رشد روانی و بلوغ عاطفی شامل مواردی از قبیل: روابط گرم و صمیمانه در بین اعضای خانواده، نیاز به داشتن احساس اعتماد در محیط خانواده، احترام گذاشتن به قانون، داشتن اطلاعات در مورد تغییرات جسمی و جنسی در بلوغ، آگاهی از اصول بهداشتی، ارتباط با جنس مخالف، داشتن محیطی صادقانه در خانواده، داشتن امنیت در مدرسه و محیط‌های اجتماعی و داشتن حمایت از طرف خانواده در مواقع بحرانی می باشد. نوجوانان برای برطرف شدن این نیازها و تطبیق خود با جامعه و تعاملی درست با خانواده و جامعه و در نتیجه دریافت پاسخی مثبت از طرف آنها نیاز به آموختن مهارت های خاصی دارند.
در گروه های حمایتی، نوجوانان از این آموزش ها بهره می برند.
۳گروه های بزرگسالان
والدین مجرد
بزرگ کردن فرزندان به تنهایی کاری سخت است که استرس و فشار زیادی را بر والد مجرد تحمیل میکند. یک والدِ تنها برای برآمدن از پسِ مسئولیت هایش اغلب خود را نادیده می گیرد، تا هم در بزرگ کردن فرزندش موفق باشد و هم برچسب منفی بر او نزنند؛ این فشار و استرس اغلب باعث افسردگی والدین مجرد می شود.
در گروه درمانی افراد می توانند والدین مجرد دیگری که شرایطی مانند آنها دارند را یافته و از همدلی و درک آنها بهره ببرند؛ همچنین به جای اینکه بر تنهایی خود تمرکز کنند تجربیات والدین دیگر را  شنیده و مسائل بسیاری آموخته و به ادامه راهشان دلگرم می شوند.
برنامه ریزی شغلی
انسان باید در زندگی خود برنامه ریزی داشته باشد تا بتواند طبق آن به اهداف کوتاه یا بلند مدت خود برسد. برنامه ریزی یک کار تخصصی است و بعضی مواقع افراد برای این کار نیاز به گرفتن کمک از دیگران دارند. برنامه ریزی های گروهی اصولاً برای سازمان ها و یا کارگاه های آموزشی است. در این گروه‌ها اعضا برای رسیدن به هدفی خاص همزمان با هم مورد آموزش قرار گرفته یا توسط رهبر گروه و در کنار هم طبق برنامه خاصی تلاش می کنند.
بسیار مهم است که در برنامه ریزی گروهی، شرایط همه افراد مورد نظر قرار گیرد تا بتوانند منظم و مداوم به آن عمل کنند.
کنترل وزن
چاقی یا لاغری بیش از حد ممکن است باعث مشکلاتی مانند: عدم اعتماد به نفس، احساس ناتوانی در انجام کارها و بی ارزشی شود. در گروه درمانی کنترل وزن، درمانگر کمک می کند تا اعضا در مورد احساسات منفی خود صحبت کنند و همچنین یاد بگیرند از سرزنش کردن خود دست برداشته و بدن خود را همانگونه که هست بپذیرند. همچنین نقاط قوت خود را دیده و متوجه شوند که می‌توانند از عشق و علاقه و حمایت دیگران برخوردار باشند. البته در کنار روان درمانی، از توصیه های پزشکی توسط پزشک متخصص برای کنترل وزن نیز استفاده می شود.
خشونت خانواده
خشونت هایی که از طرف خانواده )همسر، پدر، مادر( بر فرد اعمال می شود ممکن است فیزیکی، عاطفی، روانی و یا جنسی باشد. چون این خشونت‌ها از طرف نزدیکان متوجه افراد می‌شود، اغلب آن را مخفی نگه می دارند و به دلیل شرم یا جلوگیری از بی‌آبرویی سکوت میکنند. در گروه درمانی وقتی افراد با تجارب مشابه کنار هم قرار می گیرند متوجه میشوند که تنها نیستند و با درک شدن از طرف دیگران و ابراز هیجانات خود تسکین یافته و امید به بهبودی در آنها قوت می یابد.
این همیاری و همدلی تنها در گروه درمانی می‌تواند انجام پذیرد؛ جایی که فرد خود را در فضایی امن و مطمئن می یابد.
حمایتی زنان قربانی خشونت
اغلب زنانی که قربانی خشونت هستند از اختلالاتی مانند افسردگی، اضطراب و استرس پس از سانحه رنج می برند. آنها نیاز شدید و مبرم به شنیده شدن دارند؛ حرف زدن در مورد مسائلی که تحمل کرده‌اند، بسیار در درمان موثر است. آنها با حرف زدن، هم مشکلاتی را که بر سرشان آمده بهتر درک می کنند و هم با اشتراک گذاشتن داستانشان و شنیده شدن بدون قضاوت از طرف دیگران احساس امنیت و راحتی می کنند.
رهبر گروه با آموزش تکنیکهای خاص به زنانِ در گروه کمک می‌کند تا خشمشان را راحت تر ابراز کنند، همچنین مهارت های ارتباطی و مقابله‌ای را به آنان آموزش میدهد

.
۴گروه های سالمندان
پیش از بازنشستگی
با توجه به اینکه شاغلین پس از سالها کار و برنامه ریزی دقیق روزانه به ناگهان بیکار شده و سبک زندگی شان تغییر می کند، ممکن است بعد از بازنشستگی دچار اختلالات روانی مثل افسردگی و یا حتی روان تنی(سایکو سوماتیک )شوند.
گروه های حمایتی، افرادی را که نزدیک به بازنشسته شدن هستند در گروهی جمع نموده و اقداماتی را که آنها باید برای بعد از بازنشستگی انجام دهند به آنها آموزش می دهند.

به طور مثال به آنها گفته می شود که بهتر است بعد از این دوره، شغل های پاره وقتی برای خود در نظر بگیرند تا یک مرتبه خانه نشین نشوند؛ همچنین به آنها تاکید می شود برنامه روزانه ای برای خود داشته باشند که از آن لذت ببرند مثل: ورزش کردن، تعامل با همسن و سالان خود، رفتن به تفریح، پارک، موزه و همچنین داشتن خواب و تغذیه مناسب. در اصل گروه های حمایتی پیش از بازنشستگی، گروه های آموزشی و پیشگیرانه هستند.
افسردگی
یکی از موثرترین گروه درمانی ها، گروه درمانی افسردگی است. افسردگی بنا به دلایل مختلفی پیش می آید که عمده ترین آنها انزوا، روابط سمی و گفتگوی درونی منفی است. در گروه درمانی به اعضا راه‌حل‌هایی آموزش داده می‌شود تا این مشکلات را به حداقل برسانند؛ برای مثال، در جلسات گروه درمانی به شخص این فرصت داده می‌شود تا در جمع قرار گرفته و در کنار حمایت و تشویق دیگران به رشد برسد.
همچنین با مطرح کردن الگوهای روابط ناسالم، آنها را نسبت به انتخاب روابط سالم آگاه کرده و باعث افزایش عزت نفس آنان و جلوگیری از تضعیف شخصیت خود و روابط ناسالم می شود. همچنین در این جلسات افراد تشویق می‌شوند تا گفتگو های منفی ذهنی خود را مطرح کرده و با اشتراک گذاشتن آن با اعضای دیگر احساسات منفی خود را به چالش بکشند.


سوگ
صحبت کردن و نوشتن درباره سوگ یکی از راههایی است که باعث می شود شرایط را به طور مثبت تغییر دهیم. هیچگاه نباید از سوگ فرار کرد، بلکه باید آن را در آغوش گرفت. وقتی سوگی در ذهن باقی می ماند، ته نشین و سنگین میشود. در گروه درمانی فرد در کنار اعضای دیگری که مانند او طعم تلخ سوگ را چشیده و با سلول های بدن خود لمس کرده اند، بارها و بارها در مورد سوگ خود صحبت کرده، با آنها اشک می ریزد و  با آنها همدلی کرده و از آنها همدلی می بیند. در گروه افراد به دلیل درک تجربه سوگ با هم ارتباط برقرار می کنند و با اشتراک گذاری داستانشان با افرادی که هم عقیده شان هستند باعث تسریع درمان میشوند.

سخن پایانی
با توجه به مطالبی که در بالا ذکر شد و بیان فواید مشاوره گروهی، و همچنین پیشرفت صنعت و تکنولوژی و کاهش تعاملات بین فردی و همچنین مشکلات اقتصادی و در نتیجه به انزوا کشیده شدن آدمی، الزام وجود مشاوره های گروهی بیش از پیش احساس می شود.

●●منابع●●
روان درمانی و مشاوره گروهی؛ دکتر باقر ثنایی ذاکر
پویایی گروه و مشاوره گروهی؛ دکتر عبدالله شفیع آبادی
نظریه و کاربست مشاوره گروهی، جرالد کُری

  • رضوان جعفری درمانگر زوج و خانواده

نیاز به مشاوره دارید؟ فقط باید فرم زیر را پر کنید

درخواست مشاوره

"*"فیلدهای ضروری را نشان می دهد

نام و نام خانوادگی

دیدگاه‌ خود را بنویسید